Tentoonstelling Aldo van den Nieuwelaar – De kunst heeft mij wakker geschud’

maandag 29 september | Events

In de jaren tachtig was Aldo van den Nieuwelaar een van de eerste Nederlandse sterontwerpers. Nu, vijftien jaar na zijn dood, toont RSGA Design Museum een selectie uit zijn oeuvre. Bekende en minder bekende ontwerpen van zijn hand zijn te zien naast werk van Gijs Bakker en Emmy van Leersum, Ad Dekkers, Bob Bonies, Rineke Dijkstra en Slothouber & Graatsma.

Aldo van den Nieuwelaar – De kunst heeft mij wakker geschud toont de spraakmakende ontwerpen van Aldo van den Nieuwelaar (1944-2010) in combinatie met kunstenaars en ontwerpers die zijn werk mede hebben beïnvloed. De tentoonstelling ontstond naar aanleiding van de documentaire De man achter de kast van Harro Henkemans. Waar de documentaire inzoomt op Van den Nieuwelaars flamboyante leven en zijn beroemde Amsterdammer kast, geeft de tentoonstelling via bekend en onbekend werk een beeld van zijn ontwikkeling als ontwerper.

Van den Nieuwelaars Amsterdammer kast was een instant designklassieker waarmee hij wereldwijd furore maakte. Een baanbrekend meubel – strak, sober en met een rolluik in plaats van een deur – dat zelfstandig als een sculptuur midden in de ruimte kan staan. Ook Van den Nieuwelaars beroemde TC-serie uit 1969 was zeer vernieuwend: een reeks lampen, ontworpen vanuit de standaard industriële tl-buis. Het koele witte licht vertolkt zijn hekel aan schemerlampen en zijn voorkeur voor abstractie en helderheid. Aan de vormgeving is te zien dat Van den Nieuwelaar dacht vanuit de wetmatigheid van het grid. Daarin stond hij in die tijd niet alleen.

Eind jaren zestig, toen Van den Nieuwelaar doorbrak, vierden het minimalisme en de geometrische abstractie hoogtij. Mede als reactie op de particuliere, grootse emoties van het expressionisme keerden kunstenaars en vormgevers terug naar de basis, door vierkanten, cirkels, lijnen en rechthoeken als uitgangspunt voor hun werk te nemen. Deze ideeën zijn terug te zien in het werk van kunstenaars en ontwerpers waarmee Van den Nieuwelaar zich verwant voelde, zoals Ad Dekkers, Bob Bonies, Slothouber & Graatsma en Gijs Bakker en Emmy van Leersum. Net als deze kunstenaars exposeerde Van den Nieuwelaar bij galerie van Riekje Swart en bij Art & Project.

Van den Nieuwelaar maakte er geen geheim van dat kunst voor hem een belangrijke inspiratiebron was. Hij wees daarbij naar het Bauhaus en naar De Stijl en bestempelde zichzelf gekscherend als een ‘zoon van Rietveld’. Maar hij voelde zich vooral verwant met kunstenaars en ontwerpers uit zijn eigen tijd. Aldo van den Nieuwelaar – De kunst heeft mij wakker geschud toont daarom het werk van Van den Nieuwelaar in de context van deze geestverwanten. Behalve de Amsterdammer kast en een compleet overzicht van de TC-serie zijn onder meer zijn vroege sculpturen en tekeningen te zien. Terugkijkend blijkt daarin de basis te liggen voor Van den Nieuwelaars compromisloze oeuvre.

rsgadesign.com