Bibliotheek Bouwlust Den Haag: een oase in de stad

De Haagse wijk Bouwlust had wegens bezuinigingen al jarenlang geen eigen bibliotheek meer. Zowel bewoners, scholen als de politiek vonden dit een gemis. Als kinderen meer lezen, verbeteren hun leerprestaties, en dat geldt niet alleen voor kinderen met een taalachterstand. Bovendien was er in de wijk behoefte aan een sfeervolle ontmoetingsplek, met diverse voorzieningen voor de verschillende doelgroepen – ook op cultureel gebied. René Mensink werd gevraagd om het interieurontwerp en de projectbegeleiding te verzorgen voor dit nieuwe ‘wijkcentrum’ Bibliotheek Bouwlust, dat werd gerealiseerd in nauwe samenwerking met de Dienst Publiekszaken van gemeente Den Haag.

Het verhaal van Bouwlust

“We wilden graag een multifunctionele en tegelijk huiselijke ruimte creëren die bijdraagt aan de sociale cohesie in de wijk”, vertelt opdrachtgever Wendy Weijer. “In het pand van de nieuwe bibliotheek bevond zich al een activiteitenruimte van Mooi Welzijn. De bibliotheek zou een eigen entree krijgen, maar er was ook behoefte aan synergie. Daar heeft René voor gezorgd.” Radha Gobardhan, projectleider vanuit de gemeente: “We waren al bekend met René. Eerder verzorgde hij duurzame interieurs voor de bibliotheek van Scheveningen en Loosduinen. Achter elk van zijn ontwerpen gaat een verhaal schuil.”
“Het basisidee achter het interieur van Bibliotheek Bouwlust is een oase in de wijk”, zegt Mensink, “een frisse en lichte open plek waar iedereen op adem komt. Ik wilde bezoekers verleiden om óók naar de bieb te komen om bijvoorbeeld te studeren of een taalles of andere cursus te volgen. Lezingen, optredens, debatten bijwonen – het kan allemaal. De moderne bibliotheek is steeds meer een plek om elkaar te ontmoeten.” De samenwerking met Mooi Welzijn staat garant voor een breed aanbod aan activiteiten. Tussen de bibliotheek en hun activiteitenruimte bedacht Mensink een schaarhek: is het hek open, dan kan iedereen gebruikmaken van de bibliotheek. Is het dicht, dan weten bezoekers dat de bibliotheek gesloten is, maar dat ze wel terecht kunnen voor een voorstelling of presentatie.

Bouwlust als Blikvanger

Bij een oase denken de meeste mensen aan rust, ruimte, groen en water – en al deze elementen komen terug in het interieur: van de zandkleurige Marmoleum vloer en witte boekenkasten met hout, tot en met de lichtblauwe accenten. In het midden van de open ruimte staat een grote blikvanger: een eikenhouten boom die door het plafond heen lijkt te groeien. Rondom de boom is ruimte gecreëerd om bijvoorbeeld voor te lezen, en aan de speciale tafel met bankjes kan op woensdagmiddag geknutseld worden. De tafel en bankjes kunnen eenvoudig op elkaar worden gestapeld en vormen zo een rek voor de presentatie van boeken.
Er zijn veel verschillende plekken gecreëerd waar boeken worden gepresenteerd, op de meest verrassende manieren. Direct bij de entree is de Boeken top 10 te zien, in speels opgehangen rekjes aan eikenhouten stammen. In de zijwanden van witte boekenkasten wordt steeds één boek uitgelicht in een houten nis. Mensink: “Een volle boekenkast kan overweldigend zijn; één boek dat opvalt, pak je sneller om er eens in te bladeren of te lezen.” De boekenkasten zijn extra uitnodigend vormgeven, met op de zijkant magneetvellen met zinnen als ‘leuk dat je er bent’ en ‘plaatjes kijken mag ook’. Aan de muren hangen éénboekskasten met een letter in de zijwand gefreesd, waarin een boek past dat niet meteen volledig zichtbaar is – zodat er nog iets te ontdekken valt. Mensink zorgde naast functionaliteit voor speelsheid: in de servicebalie kunnen kleine kinderen in een houten vak staan om boven de balie uit te komen. Tussen de boekenkasten creëerde hij een houten kast met ingebouwde trap; deze ‘troon’ fungeert ook als zitplek. Mensink: “Je wilt bezoekers een feestje bieden, een mooie ervaring bezorgen. Er is voor ieder wat wils te beleven in de bibliotheek. Dát is verleiden voor mij.”

Belangrijke beslissing

Het was een uitdaging om de reeds aangeschafte collectie goed in te passen in de beschikbare ruimte. “Om kwaliteit in het ontwerp te houden, is er gelukkig voor gekozen om de bibliotheek in te richten alsof er al boeken waren uitgeleend”, zegt Mensink. “Dit is een belangrijke beslissing geweest om overzicht, rust en ruimte te behouden. Hierdoor kreeg ik de kans om enerzijds lagere kasten in te zetten, zodat iedereen direct goed overzicht heeft. Anderzijds kon ik de gewenste sfeer realiseren. Er was voldoende ruimte om huiselijkheid en speelse elementen toe te voegen. Elk interieur verdient wat extra lucht, zodat alle elementen tot hun recht komen. Op een balkon boven de centrale open ruimte bevinden zich nog een aantal afgezonderde stilte- en studiewerkplekken en een kleine kantoorruimte met twee werkplekken. Het balkon is bereikbaar via een karakteristieke houten trap.

Van ontwerp naar 3D

Voor de interieurbouw werkte Mensink nauw samen met Redie Interieurs uit Oirschot, eerder ook betrokken bij Bibliotheek Loosduinen. Zij werkten diverse ontwerpitems van zijn hand uit tot de 3D-werkelijkheid. Robbie Vogels van Redie: “We zijn ook dit keer flink uitgedaagd door René. Uiteindelijk hebben we precies kunnen maken wat hij bedacht had. Soms leek het vooraf onmogelijk, maar we zijn telkens de uitdaging aangegaan. Waar nodig hebben we onze horizon verbreed, bijvoorbeeld voor de schuine poten van de in- en uitleenbalie van massief hout.”
“We zijn enorm trots op het eindresultaat”, zegt Gobardhan tot slot, “het is een cadeau voor alle bewoners van Bouwlust om elkaar in zo’n frisse en zonnige open plek te kunnen ontmoeten. Omringd door boeken, cultuur en activiteiten. Het was een dynamisch ontwikkelproces, met veel betrokken partijen. Dat levert uiteraard de nodige discussiepunten op. René en ik bleven ons vasthouden aan het doel: een mooie en functionele bibliotheek voor de mensen in de wijk. Iedereen die binnenkomt is dan ook positief verrast en voelt zich direct thuis.”

renemensink.nl

(Tekst: Cindy Gijsbers – fotografie: Chris van Koeverden)

LEGENDA
Opdrachtgever Gemeente Den Haag, Dienst Publieke Zaken

Interieurontwerp rene mensink interieurarchitect

Interieurbouw Redie Interieurs

Bibliotheekkasten Schulz Benelux

Losse meubelen Lensvelt, KMP Kantoormeubilair

Meubelstoffering Vyva Fabrics

Vloer Leoxx, Forbo

Schaarhek De Leeuw Protection Systems

Plafonds Saint-Gobain Ecophon Nederland

Lichtontwerp Bique lighting

Groen Peter van Son interieurobjecten

Signing SignPlantation 

E-installatie Van Ginderen

W-installatie Dekker van Geest

Bouwkundig aannemer Dijkxhoorn bouw

Oppervlakte 450 m²

De website Pi-online biedt actualiteit voor professionals uit de architectuur- en interieurbranche. De rubriek Projecten biedt beschrijvingen van onlangs gerealiseerde gebouwontwerpen.